Rekreasyon ihtiyacı siz rekreasyonistlerin yakından bilmesi gereken ve araştırması gereken bir durumdur. Bu yazıma şu soru ile başlamak istiyorum; Rekreasyon bir ihtiyaç mıdır? İhtiyaç ise ne kadar ihtiyaçtır, ya da hangi koşullarda ihtiyaçtır?
Rekreasyon ihtiyacı
Bu soruların yanıtını vermeden önce rekreasyon’un ne olduğunuz bilmemiz gerekir. Rekreasyon nedir? isimli makalemi buraya tıklayarak okuyabilir, gerekli bilgibi alabilirsiniz. rekreasyon dışında ihtiyacın ne olduğunu da kısaca açıklayalım çünkü bunu da bilmemiz gerekiyor.
İhtiyaç Nedir? Ne anlama geliyor?
Genel olarak bir eksiklik hissi ve aynı zamanda bu hissin giderilmesi arzusuna veya doğal yada sosyal yaşamdan doğmuş bir gerekliliğin ifadesine ihtiyaç denmektedir. İnsan, bir şeyin eksikliğini duyduğu zaman bu eksikliği giderecek amaçlı eylemlerde bulunarak tatmin olmak ister. Amaçlı eylemler, ihtiyacı gidermeye yöneliktir. İhtiyaçlar davranışları başlatır ve devam ettirirler. İnsanların üzerinde onların düşünce ve karakterlerini belirtmesi bakımından doğrudan etkili olurlar.
İhtiyaçlar, her insan için aynı olmasına karşın, çeşitlilik ve şiddet bakımından farklılıklar taşımaktadır. Bazı insanlarda öncelikle iyi beslenme söz konusuyken, bazılarında eğlenme ön plana çıkabilir. Eğlenirken ise, kimileri ihtiyacını tiyatroya, maça giderek tatmin ederken, kimileri de daha farklı şeyler bulurlar veya maçta aktif olarak görev alırlar.
Görüldüğü gibi, İhtiyaçlar aynı tipte değildir. Yoğunlukları farklılaşan ve insandan insana farklılıklar gösteren bir yapıya sahiptir. İhtiyaçları değişik şekillerde sınıflandırmak mümkündür. Öncelikle, bu sınıflandırma: birinci derecede temel ihtiyaçlar (birincil ihtiyaçlar) ve ikinci derecede tamamlayıcı ihtiyaçlar olarak yapılabilir.
Rekreasyon ihtiyacı tipleri
Birincil ihtiyaçlar; insanın yaşamını devam ettirebilmek ve gerekli etkinlikleri yapabilmek için yemek, içmek, sıcaktan ve soğuktan korunmak, dinlenmek, uyumak solunum ve soyunu devam ettirebilmek için cinsellik gibi faktörleri kapsalamktadır.
İkincil ihtiyaçlar ise; düşünce ve duygularla ilgili olduğundan, sosyal ve psikolojik bir özelliğe sahiptir. Kişisel takdir, görev sorumluluğu, hissetme, iddia etme, şefkat duyma, yarışma, sahip olma gibi ihtiyaçlar buna örnek verilebilir. Rekreasyon ihtiyacı bu grup içinde yer alır.
İnsan ihtiyaçlarını, Maslow, beş aşamalı hiyerarşik bir yapı içerisinde sıralamıştır.
Maslow ihtiyaçlar hiyerarşisi
- Fizyolojik ihtiyaçlar,
- Güvenlik ihtiyaçları,
- Sosyal ihtiyaçlar,
- Saygı görme ihtiyacı ve
- Kendini gerçekleştirme ihtiyacıdır.
Fizyolojik ihtiyaçlar; insan hayatını devam ettirecek eylemlerdir. Su, yiyecek, uyuma ve benzeri gereksinimlerin tatmin edilmesiyle ilgilidir. Açlıktan ölmek üzere olan bir insan için sevgi, özgürlük, eğlenme, güvenlik gibi kavramlar pek bir şeyi ifade edemez. Bu yüzden fizyolojik ihtiyaçlar hiyerarşinin en altında yer alır.
Güvenlik ihtiyaçları; can ve mal tehdidi altındaki bir insan için güvenlik arama ihtiyacı yerine göre birinci derece önem kazanabilir. Ayrıca iş güvenliği, sosyal güvenlik gibi alanlarda da güvenlik ihtiyacı şiddetle hissedilebilir.
Sosyal ihtiyaçlar; insanın fizyolojik ve güvenlikle ilgili ihtiyaçları giderildikten sonraki düzeyde sosyal ihtiyaçlar önemli olmaktadır. İnsan ailt olmak, başkalarıyla bir arada olmak, onlar tarafından kabul görmek, arkadaş olmak, arkadaş olarak kabul edilmek ve çevresini etkilemek ister. Yönetiler ya da liderlerin bu ihtiyaçlarından hareketle, insanları bir çok faaliyete katılmaya bizzat teşvik etmeleri gerekmektedir.
Saygı görme ihtiyacı; insan hem kendi kendine, hem de başkalarına karşı önemli görünme ihtiyacı duyar. İnsan, kendine güven duygusu edinmeye ve her yönüyle hakedilen bir pretij sağlamaya çalışır. Bu ihtiyaç tatmin edilmezse, insanda bir takım aşağılık duyguları oluşabilir. Bunun için saygı görme ihtiyaç düzeyine ulaşan insanlar, oturdukları konutlara, kullandıkları arabalara, konuştukları insanlara, yaptıkları sporlara veya sanat çalışmalarına özel bir önem verirler.
Kendini gerçekleştirme ihtiyacı; (insanın içindeki enerjiyi kullanabilme) ihtiyaçlar hiyerarşisinin en üst basamağında yer alan bu ihtiyaç türü, daha alt düzeydeki ihtiyaçların tatmini gerçekleşmeden ortaya çıkmaz. Bu ihtiyaçlar, kişinin kendi potansiyellerinin farkına varması, bir işi yalnız başına yapması, yaratıcı olabilmek için kendini sürekli bir gelişime tabi tutması ile ilgili ihtiyaçlardır.Bireyin becerilerinin, yeteneklerinin ve bilgilerinin geliştirilmesi ve bunların ifade edilmesi bu aşamada söz konusudur. Kişinin topluma veya dışarıya yönelmesinden kendi içine dönük bir ihtiyaç şeklini ortaya koyar. Ancak bu toplumsal yönden güdülenmektedir. Rekreasyonel katılım bireyin bu yöndeki ihtiyaçlarının karşılanmasına yöneliktir.
Rekreasyon ihtiyacı hakkında soru, görüş ve önerilerinizi aşağıda ki yorum bölümünden bizlere iletebilirsiniz.
[quotes quotes_style=”bquotes”]Yararlanılan Kaynak : Prof. Dr. Suat KARAKÜÇÜK, EKOREKREASYON Rekreasyon ve Çevre, Gazi Kitabevi, Nisan 2016[/quotes]
