D Vitamini
Türkiye Osteoporoz Derneğine göre çağın pandemisi olarak adlandırılan D Vitamini eksikliği tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çok yaygın olarak görülüyor. Dünyada bir milyardan fazla kişide “D” vitamini eksikliği bulunuyor.Ülkemizde de 10 kişiden 9’unda D vitamini eksikliği var. Sağlığımızı birçok açıdan etkileyen “D” vitamini nedir? Kaynakları nelerdir?Eksikliğinde oluşacak belirtiler nelerdir? Kimler risk altında? Vücudumuzdaki etkileri nelerdir?
D Vitamini Özellikleri
- D vitamini yağda eriyen ve sağlığımız için elzem bir vitamindir.
- Emilim ve taşınması için yağ ve safra gereklidir.Yağsız diyetlerde emilimi azalır.Tüm besin gruplarını yeterli ve dengeli alarak bu durumu önlemiş oluruz.
- Isıya,oksidasyona,asit ve alkaliye dayanıklıdır.
- Karaciğerde depo edilir.İdrar ve deri yolu ile vücuttan atılmaz.
- “D” vitamini insan vücudunda 25-hidroksivitamin D düzeyi ile değerlendirilir. 20 ng/ml altında olması yetersizlik olarak tanımlanır.
- Yetersizliğine bağlı ; merkezi sinir sistemi hastalıkları,otoimmün hastalıklar,kardiyovasküler hastalıklar,kas-iskelet hastalıkları,infeksiyonlar ve birçok kanser türü görülür.
D Vitamini Yetersizlik Belirtileri
- Depresyon
- Kasların zayıflaması
- Halsizlik
- Kemik ağrıları
- Kas krampları
- Vücut ağılık artışı
- Baş ağrısı
- kabızlık
- Hipertansiyon
“D” Vitamini Eksiliği Kimlerde Görülür?
- Yaşlılar
- Gebe kadınlar
- Adolesanlar
- Kapalı giyim tarzına sahip kadınlar
- Obez bireyler
- Emilim bozukluğu olanlar
- Güneş kremi kullanan bireyler
- Esmer tenli bireyler(melanin pigment yoğunluğu fazla olduğu için D vitamini sentezi daha azdır)
- Güneş ışınlarının eğik geldiği konumlarda yaşayan bireyler
D VİTAMİNİ KAYNAKLARI
- D vitamininin en iyi kaynağı güneş ışınlarıdır.Gereksinmemizin %90-95’i deri de güneş ışınları ile sentez edilir.Pencere,cam arkasından D vitamini sentezi yapılmaz.Cildin direk güneş ışığına teması gerekir.
- D vitamininin %10’luk kısmı ise besinler ile alınır.Güneş ışınları ile sentez olmaksızın gereksinimimizi besinler ile karşılamak mümkün değildir.
- D vitamininden zengin besinler karaciğer,yumurta sarısı,yağlı balıklar(somon,sardalya,ton balığı gibi),süt ve süt ürünleri
- Bazı ülkelerde “D” vitamini ile zenginleştirilmiş süt,peynir,tereyağı,margarin,kahvaltılık tahıllar bulunmaktadır
Güneş ışınlarının pırıl pırıl olduğu bu aylarda evlerimize ,ofislerimize,kapalı alanlara tıkılıp kalmayalım.O güzel ışınlardan hergün yarım saat kadar faydalanalım.Tabiki güneş kremleri ,fondatenler ile değil; ışınların doğrudan cildinize temas etmesi gerekiyor.Güneş ışınlarına fazla maruz kalmak cilt kanseri riskini arttıracağı için süreye dikkat edelim.Bunun yanında yeterli ve dengeli beslenerek gereksinimimiz kadar olan D vitaminini almış oluruz.
Gereksinimini karşılayamayan bireyler doktor tavsiyesi ile “D” vitamini takviyesi kullanabilirler.Mutlaka uzman kontrolü altında kullanmalısınız.Aşırı alımı toksiktir.Baş ağrısı,halsizlik,mide bulantısı,kabızlık gibi sorunlara neden olabilir.
Güneşli günler…
