Umarım hiç bir zaman doğada kaybolmazsınız. Fakat doğada kaybolmak eğer bu gerçekleşirse de durumu sakin bir şekilde değerlendirmeye hazır olmalısınız. Bunun için yapılması gereken bir kaç önemli konu aşağıda yer almaktadır.
Makale içerikleri
Aktiviteden önce
Her zaman beklenmedik şeyler için önceden plan yapın. Ya gecikirsem, kaybolursam, sakatlanırsam… Bu durumları çözmeye hazırlıklı mıyım?
Eğer bir pusulanız yoksa başlangıç modeli bir pusula alın. Yaklaşık 13.5 EURO luk bu modeller bir çok durumda hayat kurtarıcı olabilecektir. Adrenalin`deki pusulaları burada bulabilirsiniz.
Temel harita ve pusula ile doğada yön bulma becerilerini edinin. Bu becerileri edinmek için bir kaç başlangıç noktası:
– Adrenalin kampçılık bilgileri bölümündeki Pusula kullanımı bölümüne göz atın. Burada öğrendiğiniz bilgileri doğada uygulayarak pekiştirin.
– Doğada yön bulma ile ilgili bir eğitim programına katılın. Eğitim bölümümüzün Doğada Yön Bulma programı ihtiyacınız olan şey olabilir.
– Harita ve pusula kullanımını iyi bilen bir arkadaşınızı günlük bir yürüyüşte sizle gelmeye ikna edin ve ondan konuyla
ilgili mümkün olduğunca çok şey öğrenmeye çalışın.
Haritasını edinebildiğiniz bir bölgede bir aktivite planlayın. Yola çıkmadan önce rotanızı harita üzerinde iyice çalışın. Kaybolmanın baskısı altında olmadan harita ile çalışmak haritaları daha iyi okuyabilmek konusunda size faydalı olacaktır.
Yanınızda bulunmasının faydalı olacağı diğer malzemeler:
-Cep telefonu: Türkiye`deki doğa sporları yapılabilecek çoğu yerin cep telefonlarının kapsama alanı dışında olduğunu unutmayın. Yine de bazı bölgelerde, özellikle sırt sistemleri üzerinde ya da yerleşim alanlarına yakın yerlerde cep telefonları faydalı olacaktır. Cep telefonunuzu sudan etkilenmeyecek bir şekilde taşımayı unutmayın.
– GPS Sistemleri: Bu cihazlar size tam olarak nerede olduğunuzu belirtebilir ve çadır, araba gibi daha önceden yerini belirlediğiniz bir nesneyi tekrar bulmanızı sağlar. Yine de GPS lerin elektronik cihazlar olduğunu ve pil bitmesi, teknik arızalanma, kırılma gibi sorunlar yaşayabileceğini öngörerek hiç bir zaman yön bulma konusunda sadece GPS sistemlerine güvenmeyin. Adrenalin`deki GPS sistemlerini burada ulaşabilirsiniz.
– Telsizler: Lisanssız kullanılabilen telsizlerin menzili maksimum 3 km. olsa da yer yüzü şekilleri bu telsizlerin kullanılabilir menzilini büyük ölçüde düşürebilir. Telsizler grup içinde haberleşme için faydalı olacaklardır.
– Kimyasal ışık çubukları: Kırıldığında ışık vere bu çubuklar karanlık koşullarda görülmenizi kolaylaştıracaktır.
ÖNEMLİ: Şehirde kalan birine nereye gittiğinizi, hangi rotayı izlemeyi planladığınızı ve ne zaman dönmeniz gerektiğini mutlaka bildirin. Dağcılık gibi daha fazla bilinmeyen ve risk içeren sporlarda mutlaka yazılı olarak faaliyet bildirim formu doldurun ve ilgili kişilere bırakın. Kaybolmanız ya da başka sorunlarla karşılaşmanız durumunda arama çalışmaları ne kadar erken başlarsa sizin ve arama kurtarma ekibi için o kadar iyi olacaktır. Faaliyet bildirim formunun basılabilir halini yakında burada bulabilirsiniz.
Aktivite Sırasında
10+ Hayati Malzemeyi her zaman yanınızda bulundurun. Bu malzemelere ek olarak yanınızda yedek fener, acil durum için ekstra yemek, bir kalem ve vücut ısınızı geri yansıtan “space blanket” taşımayı da değerlendirin. Dağcılık için bir bivak torbası taşımayı düşünün.
Eğer varsa aktivite sırasında sık sık haritanızı kontrol edin. Çok bariz bir patikada ilerliyor olsanız da etrafınızdaki yeryüzü şekillerinin topoğrafik haritada nasıl gözüktüğünü öğrenmiş olursunuz.
Bir arada kalın. Grubunuzun bölünmemesini sağlayın. Bireysel olarak kaybolmak daha kolay olduğu gibi bir kaybolma ya da yaralanma durumunda da çok daha kötü duruma düşmüş olursunuz.
Kolay ulaşabileceğiniz bir yerde düdük taşıyın. Kaybolur ya da yaralanırsanız kolayca zedelenebilen ses
tellerinize güvenmeyin. Bir düdüğü çok daha uzun süre çalabilirsiniz ve düdüğün sesi çok daha uzağa ulaşabilir. Eğer doğada çocuklarınızla bir aktivitede bulunuyorsanız mutlaka her birinin birer düdüğü olduğuna emin olun.
Not : Aralıklı 3 düdük çalmak uluslararası bir yardım isteği sinyalidir.
Yanınızda saat taşıyın ve güneşin ne zaman battığını bilin. Sonbahar aylarında günü birlik aktivite yapan bir çok kişi gün ışığından ne kadar yararlanabileceklerini kestiremez.
Kendinize aşırı güvenmeyin. Bazı insanlar sadece başkalarının kaybolabileceğine inanır. Egonuzu bir kenara bırakıp düzenli olarak nerede olduğunu kontrol edin. Herhangi bir belirsizlik durumunda durun ve durumu yeniden değerlendirin.
Eğer Kaybolursanız
Dur: Eğer durumunuz sizi huzursuz ediyorsa hemen durun ve daha fazla ilerlemeyin. Tabi paniklememelisiniz de. Genç ve tecrübesiz kişilere kaybolduklarını hissettiklerinde durmaları gerektiği öğretilmelidir. Özellikle yurtdışında çocuklar için kullanılan “Bir ağaca sarıl” deyimi oldukça faydalı bir tavsiyedir. Bu kural, bulunduğunuz yer potansiyel tehlikelere açıksa (çığ, sel, heyelan, yıldırım) ya da grubunuzdan birinin tıbbi yardıma ihtiyacı varsa değişir. Çoğu zaman 10`a kadar saymak ve bir miktar sıvı ve yiyecek almak bakış açınızı tazeler ve durumunuzu daha iyi değerlendirebilmenizi sağlar.
Düşün: En son ne zaman ve nerede tam olarak nerede olduğunuzu biliyordunuz? O noktaya geri dönebilir misiniz? Etrafta yol ya da patika gibi nerede olduğunuz belirleyebilecek noktalar var mı? Eğer nerede olduğunuzu bildiğiniz noktaya geri dönebiliyorsanız o noktaya dönün ve seçeneklerinizi tekrar değerlendirin.
Gözlemle: Tüm algılarınızı alarma geçirin. Bulunduğunuz noktaya gelirken geçtiğiniz belirgin doğa şekillerini hatırlamaya çalışın. Bunları nerede olduğunu bildiğiniz son noktaya geri dönmek için kullanabilir misiniz? Eğer yapabiliyorsanız o noktaya dönün. O noktadan yolunuzu tekrar çıkarabiliyorsanız devam edin. Yapamıyorsanız durun. Bir arama ekibi sizi aramak için harekete geçtiğinde sizi ilk arayacakları yer planladığınız rota olacaktır. Bu rotadan ne kadar uzaklaşırsanız bulunmanız o kadar zor olur. Etrafınızda işinize yarayabilecek şeyler ya da sakınmanız gereken potansiyel tehlikeler var mı? Hava ne zaman kararacak ve hava nasıl? Eğer rotanız ile ilgili kimseye haber bırakmadıysanız seçeneklerinizi tekrar
değerlendirin. Uzun da olsa hangi yöne doğru ilerlerseniz kesinlikle tanıyacağınız bir noktaya çıkarsınız? Yakınlarınızda yönünü bildiğiniz bir köy, yol ya de akarsu var mı?
Planla: Başkalarıyla beraberseniz ortak bir plan yapın. Yaptığınız plan mantıklı gözüküyorsa uygulamaya geçin. Yaptığınız planı uygularken koşullar değişirse (örn. ani bir sağanak yağmur) durun ve durumunuzu tekrar değerlendirin.
Not: Eğer ana yol gibi belirgin bir şeye yakın olduğunuzu ve hangi yönde olduğunu tam olarak biliyorsanız kalan gün ışığını da değerlendirerek o noktaya doğru gidebilirsiniz.
Diğer Konular
Eğer yanınızda bir cep telefonu var ise ve bulunduğunuz nokta kapsama alanı içindeyse yerinizi ve rotanızı mümkün olduğunca ayrıntılı belirtin. Yardım isteyin ve bulunduğunuz yerden görebildiğiniz bir patika ya da bariz bir şey yok ise bekleyin. Faaliyetinize yen şarj edilmiş bir cep telefonu ile başlayın ve cep telefonunuzu bir acil durum cihazı gibi düşünün. Pilinizi gereksiz konuşmalarla harcamayın.
Bir yardım talebinde bulunabilseniz bile arama kurtarma ekiplerinin yanınıza ulaşması zaman alacaktır. Bu nerede olduğunuza ve diğer koşullara göre ülkemizde rahatlıkla 24 saatten fazla sürebilir. Sabırlı olun ve kurtarılana kadar yapmanız gerekenleri planlayın.
10+ Hayati Malzemenizi kullanın. Ufak bir ateş yakarak hem ısınabilirsiniz hem de duman bulunmanızı kolaylaştıracaktır.
Eğer arandığınızı biliyorsanız ağaçlardan uzak açık bir alanda bulunmanız havadan görülmenizi kolaylaştıracaktır.
Eğer geceyi geçirmeniz gerekcekse bir akarsuyun yanında kalmayın. Suyun sesi arama ekiplerinin sesini duymanızı engelleyebilir.
Aktivitenizin her aşamasında etrafınızı gözlemleyin. Bir topoğrafik haritada çok şey olabilir ama unutmayın ki 10 metrelik izohipslere sahip bir haritada 7 metrelik bir uçurum gözükmeyecektir. Belirgin her türlü doğa şeklini aklınıza yazın. Geri dönmeniz gerekirse aynı doğa şekillerini tam ters bakış açısından da tanıyabilir misiniz? Arada sırada geri dönüp geçtiğiniz noktaların ters taraftan da nasıl gözüktüğüne bakın.
Derleyen: Yankı Tansuğ